Završen terenski rad u okviru projekta Value Drina

Tokom trodnevnog rada na terenu, od 28. do 30. oktobra, završeno je istraživanje u okviru pilot akcije vizuelne ocene stanja vodotokova u slivu reke Drine “Value Drina” na teritorjama opština Mali Zvornik i Ljubovija.

Pilot projekat, finansiran u okviru programa CRESSIDA (Izgradnja kapaciteta lokalnih zajednica za održivi razvoj u međunarodnim slivnim područjima reka Drine i Drim) i podržan od strane Američke agencije za životnu sredinu (US EPA), koji sprovodi REC (Regionalni centar za životnu sredinu za Centralnu i Istočnu Evropu, bavi se mogućnostima primene vizuelne metode procene stanja vodotoka, odnosno ekološkog statusa odabranih vodotokova u slivu reke Drine.

Odabrana su po dva vodotoka na teritorijama opština Mali Zvornik i Ljubovija, na kojima je od jula do oktobra 2016. godine primenjen metodološki pristup vizuelne procene stanja vodotoka (Stream Visual Assessment Protocol), u cilju testiranja primene ovakvog pristupa za utvrđivanje stanja i statusa vodotoka. Metodologija je razvijena od strane radne grupe za vodne resurse Centra za konzervaciju prirodnih resursa (Natural Resources Conservation Service), u okviru Ministarstva za poljoprivredu u Oregon, u saradnji sa stručnjacima univerziteta u Džoržiji (SAD), primenjena na manjim i većim rekama u SAD, Kanadi i značajno izmenjenom vodnom telu u Italiji.

Cilj testiranja mogućnosti primene ove metode kod nas jeste da se poveća uloga lokalne zajednice u upravljanju površinskim vodama i da se otvori mogućnost za korišćenje jednostavnijih alata (metodologija) u određivanju stanja vodotokova nad kojima nadležnost imaju jedinice lokalne samouprave u slivu reke Drine.

Preliminarni rezultati terena na istraživanim pilot lokacijama pokazuju da su tokovi degradirani sa aspekta narušavanja autohtone vegetacije – time i stabilnosti obalnih strana toka, i da trpe degradaciju usled poljoprivrednih aktivnosti u neposrednom priobalju, ostatke istorijskih malih smetlišta u priobalju, u gornjim tokovima vodotokova, gde je zastupljenija prirodna vegetacija prema indikatorskim vrstama, (npr. Plecoptera), koji su pokazatelji čistijih voda, bogatih kiseonikom, ekološki status vode se može klasifikovati kao vode oligo do beta mezo saprobne vode I-II klase.

U terenskom radu učesvovao je stručni tim sačinjen od hidrogeologa, biologa, geografa, eksperta za GIS, ekologa i analitičara zaštite životne sredine, kao i mladih budućih stručnjaka u oblasti primenjene ekologije i ekoremedijacije. Takođe, što je bio jedan od ciljeva, projekat je podržan od strane javnih preduzeća, nadležnih za vode na lokalnom nivou, učešćem i edukacijom predstavnika i naravno samih opštinskih uprava, koje su poverile realizaciju projekta nevladinim organizacijama.

Dalje aktivnosti na projektu jesu sistematizacija podataka i predlog modifikacije originalnog upitnika prema legislativi u Srbiji i ekoregionu srednjeg Podrinja, formiranje GIS baze, prema potrebama lokalne zajednice za praćenje, izveštavanje, poređenje i dalji rad, izrada završnog izveštaja u vidu publikacije i, svakako, promocija akcije kratkim dokumentarnim filmom i video klipovima.

Rezultati projekta i inicijativa da se ova metoda primeni na čitavom toku sliva reke Drine biće predmet završne konferencije projekta.